Podstawowy obowiązek wynika z zasady zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Za stan bhp
odp. zawsze ponosi pracodawca. Także gdy sprawy bhp powierzył innej osobie.
Obowiązki pracodawcy:
- Szkolenia = w zakresie bhp przed dopuszczeniem do pracy + szkolenia okresowe (w czasie pracy i na koszt pracodawcy).
- Profilaktyczna ochrona zdrowia = badania lekarskie wstępne, okresowe i kontrolne.
- Oceny ryzyka zawodowego = informowanie pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną przez nich pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.
- Zapobieganie chorobom zawodowym = badać stężenia czynników szkodliwych, stosować środki zapobiegające,
- Obowiązki odnośnie pomieszczeń, narzędzi, środków ochrony indywidualnej i odzieży roboczej = zapewnić.
- Obowiązki związane z wypadkami przy pracy = zapobiegać, ustalać przyczyny, pierwsza pomoc.
- Utworzenia służby bhp:
Pracodawca zatrudniający więcej niż 100 pracowników
tworzy służbę BHP, pełniącą funkcje doradcze i kontrolne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, zaś pracodawca zatrudniający do 100 pracowników
powierza wykonywanie zadań służby bhp pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy.
Ogólnie:
- organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
- zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bhp,
- wydawać polecenia
usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń, - zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy,
- zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
Obowiązek pracodawcy dotyczący zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy odnosi się nie tylko do pracowników, ale obejmuje
także
wszystkie osoby wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek
pracy (np. um. zlecenia, um. o dzieło) w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a ponadto osoby prowadzące w zakładzie pracy lub miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą oraz studentów i uczniów niebędących jego pracownikami, ale odbywających zajęcia na terenie zakładu (art. 304 § 1 i 2 KP).
Obowiązki pracodawcy można podzielić na następujące kategorie:
Obowiązki w zakresie szkoleń:
Pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy (art. 2373 § 1 k.p.). Z powyższego wynika obowiązek:
- przeszkolenia pracownika w zakresie bhp przed dopuszczeniem go do pracy,
- prowadzenia szkoleń okresowych.
Szkolenia w zakresie bhp odbywają się w czasie pracy i na koszt pracodawcy (art. 2373 § 2 i 3 k.p.).
Obowiązki w zakresie profilaktycznej ochrony zdrowia:
W ramach profilaktycznej ochrony zdrowia wymaga się przeprowadzenia badań lekarskich wstępnych, okresowych i kontrolnych. Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku (art. 229 § 4 k.p.). Żadne specjalne badania lekarskie nie zastępują orzeczenia o braku przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku pracy.
Okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy i na koszt pracodawcy.
Obowiązek oceny ryzyka zawodowego:
Art. 226 k.p. nakłada na pracodawcę obowiązek:
- oceniania i dokumentowania ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą,
- stosowania niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszających to ryzyko,
- informowania pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną przez nich pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.
Obowiązek zapobiegania chorobom zawodowym:
Pracodawca jest obowiązany stosować środki zapobiegające chorobom zawodowym i innym chorobom związanym z wykonywaną pracą (art. 227 k.p.). W celu spełnienia tego wymagania, pracodawca powinien w szczególności utrzymywać w stanie stałej sprawności urządzenia ograniczające lub eliminujące czynniki szkodliwe dla zdrowia oraz urządzenia służące do ich pomiarów.
Wszystkie stężenia i natężenia czynników szkodliwych powinny być badane i mierzone przez pracodawcę, a wyniki pomiarów – rejestrowane, przechowywane i udostępniane zarówno pracownikom, jak i organom kontroli nad warunkami pracy (np. inspektorom Państwowej Inspekcji Pracy, czy Państwowej Inspekcji Sanitarnej). Koszty badań i pomiarów pokrywa pracodawca.
Każdy przypadek rozpoznanej choroby zawodowej (lub tylko podejrzenia o nią) pracodawca powinien zgłosić właściwemu organowi Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Państwowej Inspekcji Pracy. Oprócz tego, w przypadku rozpoznanej choroby zawodowej pracodawca powinien:
- ustalić przyczyny jej powstania oraz charakter i rozmiar zagrożenia chorobą;
- przystąpić niezwłocznie do usunięcia czynników powodujących powstanie choroby zawodowej;
- zastosować niezbędne środki zapobiegawcze;
- zapewnić realizację zaleceń lekarskich.
Pracodawca jest obowiązany także prowadzić rejestr zachorowań.
Obowiązki odnośnie pomieszczeń, narzędzi, środków ochrony indywidualnej i odzieży roboczej:
Szereg obowiązków spoczywających na pracodawcy dotyczy pomieszczeń pracy, narzędzi, środków ochronnych, czy odzieży roboczej. Przede wszystkim pracodawca powinien:
- zapewnić pomieszczenia pracy odpowiednie do rodzaju wykonywanych prac i liczby zatrudnionych pracowników (art. 214 § 1 k.p.);
- utrzymywać obiekty budowlane i znajdujące się w nich pomieszczenia pracy, a także tereny i urządzenia z nimi związane w stanie zapewniającym bezpieczne i higieniczne warunki pracy (art. 214 § 2 k.p.);
- zapewnić odpowiednie:
- urządzenia higieniczno-sanitarne;
- niezbędne środki higieny osobistej,
- środki do udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku (art. 233 k.p.);
- zapewnić nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej (spełniające wymagania dotyczące oceny zgodności) zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować o sposobach posługiwania się tymi środkami (art. 2376 § 1 k.p.);
- zapewnić odzież i obuwie robocze (art. 2377 k.p.);
- zapewnić posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych (art. 232 k.p.).
Pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy bez środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, przewidzianych do stosowania na danym stanowisku pracy (art. 2379 k.p.).
Zgodnie z przepisami art. 213 – 214 k.p. oraz art. 215 – 219 k.p., pracodawca ma obowiązek spełniania określonych tamże wymagań w zakresie:
- budowy i przebudowy pomieszczeń pracy,
- wyposażania stanowisk pracy w maszyny i urządzenia techniczne, spełniające wymagania dotyczące oceny zgodności określone w odrębnych przepisach i odpowiednio zabezpieczone.
Szczególne środki ostrożności muszą być zachowane przy pracy z substancjami niebezpiecznymi, w tym rakotwórczymi i o działaniu mutagennym, z czynnikami biologicznymi, czy przy promieniowaniu jonizującym oraz procesach pracy stwarzających szczególne zagrożenie dla zdrowia lub życia.
Obowiązki związane z wypadkami przy pracy:
Jeśli w zakładzie pracy dojdzie do wypadku, pracodawca ma obowiązek:
- podjąć działania eliminujące lub choćby ograniczające zagrożenie;
- zapewnić udzielenie pierwszej pomocy wszystkim poszkodowanym;
- zapewnić w przewidzianym trybie ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku;
- zastosować odpowiednie środki zapobiegające wypadkom.
O wypadku śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym, pracodawca ma obowiązek zawiadomić właściwego inspektora pracy i prokuratora (art. 234 k.p.).
Pracodawca jest obowiązany prowadzić rejestr wypadków przy pracy. Ponosi on też koszty związane z ustaleniem okoliczności i przyczyn wypadku.
Inne obowiązki pracodawcy:
Pracodawca jest obowiązany wydawać szczegółowe instrukcje i wskazówki dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na poszczególnych stanowiskach pracy (art. 2374 § 2 k.p.).
Ponadto pracodawca jest zobowiązany:
- konsultować z pracownikami lub ich przedstawicielami wszystkie działania związane z bhp (art. 23711a § 1 k.p.),
- odbyć szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nim obowiązków; szkolenie to powinno być okresowo powtarzane (art. 2373 § 21 k.p.).
Obowiązek utworzenia służby bhp:
W przypadku, gdy zakład zatrudnia do 100 pracowników, pracodawca zamiast tworzenia służby bhp, może powierzyć jej zadania pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy, a w ostateczności – specjaliście spoza zakładu pracy. W szczególnych przypadkach i pod pewnymi warunkami pracodawca może sam wykonywać zadania służby bhp.
Obowiązki pracowników służby bhp w zakładzie pracy określa szczegółowo rozporządzenie Rady Ministrów z 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Katalog zadań służby bhp jest bardzo szczegółowy i wyczerpujący. Oznacza to, że nie można jej obciążać dodatkowymi zadaniami w ramach jej funkcji.
Obowiązki kierownika w zakładzie pracy:
Osoba kierująca pracownikami (niekoniecznie pracodawca) jest obowiązana (art. 207 § 3 i 212 k.p.):
- znać, w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na niej obowiązków, przepisy o ochronie pracy, w tym przepisy oraz zasady bhp;
- organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp;
- dbać o sprawność środków ochrony indywidualnej oraz ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem;
- organizować, przygotowywać i prowadzić prace, uwzględniając zabezpieczenie pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami pracy;
- dbać o bezpieczeństwo i higienę pracy pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego;
- dbać o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem;
- egzekwować przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad bhp;
- zapewniać wykonanie zaleceń lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami.
Zakładanie i rejestracja spółek + obsługa prawna + obsługa księgowa (Poznań)
Zadzwoń i sprawdź naszą ofertę, tel. (061) 86-888-48
Linki sponsorowane
DORADCA PODATKOWY * BIURO RACHUNKOWE
Usługi księgowe, kadry i płace, obsługa prawnaul. Grunwaldzka 38A/5, Poznań
tel. (061) 86-888-05